Ô nhiễm môi trường đất là gì? Nguyên nhân, hậu quả & giải pháp dứt điểm

Ngày nay, ô nhiễm môi trường đất đã trở thành một vấn nạn nghiêm trọng cho đời sống con người nói chung, đất trồng nông nghiệp nói riêng. Vậy ô nhiễm môi trường đất là gì? Đâu là nguyên nhân ô nhiễm môi trường đất? Giải pháp giảm thiểu ô nhiễm môi trường đất ra sao? Cùng Máy bay nông nghiệp Bani Global tìm hiểu ngay lý do nhé!

Ô nhiễm môi trường đất là gì?

Ô nhiễm môi trường đất gọi tắt là ô nhiễm đất, tiếng anh gọi là Soil Pollution. Việc sử dụng các hóa chất; thuốc trừ sâu; phân bón gây ô nhiễm đất; cũng như xảy ra với các kim loại nặng; các chất hóa học tự nhiên và nhân tạo khác. Làm cho các thuộc tính của đất bị thay đổi theo chiều hướng tiêu cực; chỉ số của các chất độc hại đã vượt quá ngưỡng cho phép. Gây hại cho toàn bộ hệ sinh thái và an toàn cho sức khỏe. 

Biểu hiện của ô nhiễm môi trường đất như đất bị khô cằn; có màu xám không đồng nhất; hoặc màu đỏ; nhiều bọt; xuất hiện các hạt màu trắng trong đất hay các hạt sỏi có lỗ hổng … Tùy theo mức độ nhiễm độc nặng nhẹ khác nhau; hiện trạng ô nhiễm môi trường đất cũng có sự khác biệt.

Vấn đề ô nhiễm môi trường đất đang ngày càng trở nên nghiêm trọng. Thậm chí đã đạt mức báo động đỏ. Tuy vậy, có nhiều người vẫn thờ ơ về vấn đề ô nhiễm nguồn đất và hệ lụy của tình trạng môi trường đất bị ô nhiễm. Để cung cấp thêm nhiều thông tin về thực trạng ô nhiễm đất. Mời bạn đọc tiếp phần tiếp theo.

Tình hình ô nhiễm môi trường đất ở Việt Nam

Theo Tổng cục Địa chính, 1999 cho biết rằng: “ Ở Việt Nam hiện nay có 33 triệu ha diên tích đất tự nhiên, trong đó diện tích đang sử dụng là 22.226.830 ha, chiếm 68,83% tổng quỹ đất. Còn 10.667.577 ha đất chưa sử dụng, chiếm 33,04% diện tích đất tự nhiên. Đất nông nghiệp ít, chỉ có 8,146 triệu ha, chiếm 26,1% diện tích đất tự nhiên.”

 Mặt khác, theo thông tin từ Cục Môi trường Việt Nam: “ Chất lượng đất ở hầu hết các khu vực đô thị đông dân cư đang bị ô nhiễm nghiêm trọng nguyên nhân chính là do chất thải từ các hoạt động công nghiệp, xây dựng, sinh hoạt và rác thải từ các hộ dân.”

Chúng ta dễ dàng bắt gặp dọc theo bất cứ con đường, góc phố nào cũng đều thấy sự hiện diện của những đống rác thải sinh hoạt, túi nilong vứt bừa bãi; vừa gây mất mỹ quan vừa ảnh hưởng đến chất lượng đất xung quanh. Ngay cả những vùng nông thôn thì hiện trạng rác thải sinh hoạt vứt bừa bãi vẫn xảy ra không kiểm soát. Thậm chí là ngày càng bị suy thoái nghiêm trọng và diện tích đất canh tác ngày càng bị thu hẹp.

Việt Nam có địa hình chủ yếu là đồi núi, chiếm 3/4 lãnh thổ lại nằm trong vùng nhiệt đới mưa nhiều và tập trung; nhiệt độ không khí cao, các quá trình phân hủy diễn ra rất mạnh trong đất . Dẫn đến tình trạng rửa trôi; xói mòn; nhiễm phèn; ngập mặn. Đất đã bị thoái hóa rất khó có thể khôi phục lại trạng thái màu mỡ ban đầu. Hiện nay, một số nơi không thể canh tác hoặc trồng trọt được.

Nguyên nhân ô nhiễm môi trường đất

Do đâu mà môi trường đất bị ô nhiễm nặng nề như thế. Sau đây là một vài lý do chủ quan lẫn khách quan về vấn đề ô nhiễm môi trường đất.

1. Sắc tố tự nhiên trong đất

Do hàm lượng các chất tự nhiên trong đất có sự gia tăng. Bên cạnh đó, chịu tác động đến từ các chất độc hại, vượt ngưỡng cho phép đã khiến cho đất bị nhiễm độc và ô nhiễm. Dẫn đến tình trạng đất nhiễm mặn và nhiễm phèn.

2. Hoạt động canh tác trong nông nghiệp

Lạm dụng nhiều hóa chất có nồng độ cao như thuốc trừ sâu, thuốc bảo vệ thực vật, thuốc diệt cỏ. Dẫn đến tình trạng dư thừa, tồn đọng làm ảnh hưởng trực tiếp đến môi trường nói chung và nguồn đất nói riêng. Kể cả là sức khỏe con người.

>> Tham khảo: Phân bón hữu cơ vi sinh là gì? Lợi ích và cách ứng dụng cho đất, cây

3. Hoạt động sản xuất trong công nghiệp

Khai thác mỏ, sản xuất hóa chất, nhựa dẻo, nylon, các loại thuốc nhuộm, các kim loại nặng tích tụ trên lớp đất mặt làm đất bị chai, xấu, thoái hóa. Điều này, ảnh hưởng đến quá trình sinh trưởng và phát triển con người và cây trồng.

4. Chất thải sinh hoạt

 Rác và phân xả vào môi trường đất như: lá cây, rau, thức ăn thừa, vải vụn, gạch, vữa, polyme, túi nilon…. Rác sinh hoạt thường là hỗn hợp của các chất vô cơ và hữu cơ độ ẩm cao nhiều vi khuẩn vi trùng gây bệnh. Nước thải sinh hoạt theo cống rãnh đổ ra mương và có thể đổ ra đồng ruộng kéo theo phân rác và làm ô nhiễm đất. Tất cả đều được thải trực tiếp ra ngoài môi trường đất dẫn đến tình trạng ô nhiễm ngày một trầm trọng.

5. Quá trình quy hoạch đầu tư

Quá trình quy hoạch và sử dụng đất ở nhiều nơi đang có sự chuyển đổi lớn. Hầu như quỹ đất nông nghiệp được chuyển sang sử dụng vào mục đích xây nhà ở, các khu công nghiệp và thương mại, xây dựng cơ sở hạ tầng, đường giao thông. Đó cũng là nguyên nhân dẫn tới thực trạng ô nhiễm đất. Khói bụi trên đường đến từ các phương tiện tham gia giao thông kết hợp với những tác động của không khí đã tạo ra tác động tiêu cực tới môi trường đất.

6. Ý thức con người

Ý thức con người luôn luôn là vấn đề được quan tâm nhiều nhất trong việc gây nên ô nhiễm môi trường đất. Nhiều người vẫn chưa có thói quen phân loại rác thải sinh hoạt hay xử lý rác trước khi thải ra ngoài môi trường. Ngoài ra, cũng chưa có ý thức giữ vệ sinh công cộng, thường xuyên xả rác bừa bãi; Nơi nào cấm đổ rác thì  nơi đó cũng chính là trung tâm của việc xả rác và chứa rác. 

Ngoài ra, các xí nghiệp, nhà đầu tư thường không quan tâm tới lợi ích cộng đồng mà chỉ chú trọng vào lợi nhuận kinh doanh; bất chấp vi phạm luật bảo vệ môi trường.

Hậu quả của ô nhiễm môi trường đất nông nghiệp

 Từ những nguyên nhân trên, dẫn đến vô vàn các hệ lụy nghiêm trọng trong đời sống lẫn trong quá trình canh tác. 

• Đất bị thoái hóa, xuống cấp trầm trọng;
• Ảnh hưởng xấu đến nguồn nước ngầm;
• Dẫn đến mất mùa; cây trồng thiếu chất dinh dưỡng; chậm phát triển; chất lượng nông sản giảm sút nghiêm trọng. 
• Ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe bởi người nông dân tiếp xúc trực tiếp với đất nên việc đất bị nhiễm độc sẽ ảnh hưởng không nhỏ tới sức khỏe như rối loạn hô hấp; ung thư và các bệnh ngoài da,…
• Mất cân bằng sinh thái, đe dọa sự sống còn của hệ sinh vật và loài người. 

Từ đó cho ta thấy rằng, ngành sản xuất nông nghiệp chắc chắn sẽ bị suy yếu và ngày càng phụ thuộc vào hóa chất nhiều hơn. Đất nông nghiệp bị ô nhiễm sẽ ảnh hưởng trực tiếp tới chất lượng nông sản. Thậm chí là gây nhiễm độc cho các nông sản, ảnh hưởng trực tiếp đến người tiêu dùng và nền nông nghiệp của cả nước. Giải pháp nào là khả thi và hiệu quả cho ngành nông nghiệp cả nước nói chung, Việt Nam nói riêng.

Giải pháp hiệu quả cho ngành nông nghiệp Việt Nam

Việt Nam đang đứng trước thách thức ô nhiễm môi trường đất rất trầm trong. Do đó, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các ban ngành cũng như sự nhận thức và ý thức tự giác của mỗi người dân trong việc bảo môi trường đất.

Đặc biệt, trong nông nghiệp, không được lạm dụng các loại chất hóa học, thuốc trừ sâu, diệt cỏ và thuốc bảo vệ thực vật. Sử dụng các loại cây trồng có khả năng chống chịu sâu bệnh tốt; và cho năng suất cao. Hơn hết, tuyên truyền và khuyến khích người dân ứng dụng công nghệ vào thâm canh sản xuất. Máy bay nông nghiệp không người lái – Giải pháp mới cho ngành nông nghiệp Việt Nam. Từ giai đoạn gieo sạ, bón phân đến phun thuốc đều có thể sử dụng máy bay nông nghiệp không người lái thay vì làm bằng lao động tay chân. Việc này nhằm giúp cho môi trường đất được màu mỡ hơn; giảm thiểu tình trạng thoái hóa đất; lạm dụng thuốc thừ sâu; bón quá nhiều phân bón tổng hợp ảnh hưởng đến đất. Bên cạnh đó, tiết kiệm chi phí thuê nhân công; 30% thuốc bảo vệ thực vật; 90% lượng nước; hiệu suất làm việc gấp 20 lần so với phương pháp truyền thống. Góp phần tăng năng suất và nâng cao chất lượng nông sản Việt.

Lời kết

Như vậy, sau bài viết này các bạn đã hiểu ô nhiễm môi trường đất là gì, cũng như nguyên nhân và biện pháp khắc phục ô nhiễm môi trường đất. Để được tư vấn và trải nghiệm dịch vụ; quý khách vui lòng liên hệ đến số Hotline 0898 318 866 để được chuyên viên tư vấn tận tình và chu đáo!